Skoki rozwojowe u niemowlaka.

Dzieci

Pierwszy rok życia dziecka to bardzo intensywny i emocjonujący czas. Już nigdy rozwój nie będzie przebiegał tak intensywnie jak w czasie dwunastu miesięcy po narodzinach. To miesiące, w czasie których rodzice z niekłamaną fascynacją obserwują rozwój swojego dziecka. Trzeba przyznać, że jest to rozwój wszechstronny: fizyczny, poznawczy, społeczny, emocjonalny. To właśnie podczas pierwszych dwunastu miesięcy zachowanie malucha może zmieniać się jak w kalejdoskopie: niemowlę, które jednego dnia było uśmiechnięte i głużyło następnego dnia może być marudne i płaczliwe. Za taki stan rzeczy odpowiadają skoki rozwojowe, warto więc dowiedzieć się o nich czegoś więcej.

Co to są skoki rozwojowe?

Skokami rozwojowymi nazwano etapy w życiu dziecka, gdy rozwój fizyczny i psychiczny postępują wyjątkowo dynamiczne. Tak szybki rozwój możliwy jest dzięki dojrzewaniu mózgu i układu nerwowego. To właśnie w tym czasie w mózgu niemowlaka tworzy się bardzo dużo nowych połączeń neuronalnych. Każdy skok rozwojowy związany jest ze zdobyciem nowych umiejętności oraz zmianą postrzegania świata przez dziecko. Skoki rozwojowe zazwyczaj trwają kilka tygodni, choć zdarza się, że nowe umiejętności będzie można dostrzec u dziecka z dnia na dzień. Wszystkie prawidłowo rozwijające się niemowlaki doświadczają ich niemalże w tych samych tygodniach życia.

Jak rozpoznać objawy skoków rozwojowych u niemowląt?

Młodzi rodzice bardzo często zastanawiają się, czy zachowanie ich dziecka mieści się w ogólnie przyjętej normie. Zamartwiają się gdy zauważą, że dziecko utraciło umiejętność, którą wcześniej posiadało i chętnie prezentowało ją otoczeniu. Nie wiedzą dlaczego dziecko zrobiło się marudne, ma problemy z zasypianiem, nie chce się przytulać, bądź wręcz przeciwnie – cały czas chce być noszone przez rodziców. Bardzo często powyższe symptomy wcale nie świadczą o chorobie, ale o trwającym właśnie skoku rozwojowym. Rodzice, którzy uważnie obserwują zachowanie swojego dziecka z pewnością zauważą początek skoku rozwojowego.

Kiedy występują skoki rozwojowe?

Badacz Hans Plooj wyróżnił 10 skoków rozwojowych, z których aż siedem ma miejsce w pierwszym roku życia dziecka.

  • Pierwszy skok rozwojowy przypada na okres pomiędzy 4 i 5 tygodniem. Czas pomiędzy drzemkami niemowlaka ulega wydłużeniu, maluch zaczyna zatrzymywać wzrok na twarzy rodzica. Pojawia się również uśmiech.
  • Drugi skok rozwojowy ma miejsce w ósmym tygodniu życia. To właśnie wtedy rodzice zauważają, że ich dziecko zaczyna ruszać nóżkami i rączkami, coraz chętniej i dłużej przygląda się twarzom.
  • Trzeci skok rozwojowy pojawia się między 10 a 12 tygodniem. Maluch zdaje sobie sprawę z tego, że słyszane przez niego głosy nie zawsze brzmią tak samo, zauważa również zmiany w natężeniu światła. Niemowlak osiąga symetryczną pozycję tułowia w leżeniu na plecach, łączy rączki w linii środkowej ciała i podejmuje próby chwytania zabawek. Pojawia się głużenie a robienie baniek ze śliny to najlepsza zabawa pod słońcem.
  • Czwarty skok rozwojowy następuje między 14 a 19 tygodniem. W tym czasie u dziecka pojawiają się obroty z pleców na boki a nieco później również z pleców na brzuch. Trzymanie zabawek sprawia maluchowi coraz mniej problemów, a nawet potrafi już przekładać zabawkę z ręki do ręki. Duże zmiany zachodzą również w leżeniu na brzuszku: pojawia się stabilny podpór na przedramionach. Dziecko zauważa, że jego działania niesie za sobą skutek: grzechotka wyda dźwięk gdy się nią potrząśnie, mama poda zabawkę gdy dziecko ją wyrzuci.
  • Piąty skok rozwojowy ma miejsce między 22 a 26 tygodniem. Dziecko zaczyna postrzegać wzajemne relacje między obiektami. To również czas, w którym może pojawić się płacz i niepokój w momencie, gdy opiekun zniknie z pola widzenia dziecka. Następuje szybki rozwój motoryki: maluch potrafi wkładać i wyciągać zabawki z pudełka, uderza przedmiotami o siebie.
  • Szósty skok rozwojowy przypada w okolicach 33 – 37 tygodnia. Dziecko odkryje, że rzeczy mogą różnić się niektórymi cechami, zacznie grupować widziane rzeczy według kategorii. Malec będzie poznawał świat poprzez rozkładanie wszystkiego na czynniki pierwsze, co będzie miało odbicie np. w burzeniu konstrukcji z klocków.
  • Siódmy skok rozwojowy pojawia się między 41 a 46 tygodniem. Dziecko będzie zafascynowane budowaniem i sprawdzaniem, co z czym da się połączyć. W tym czasie pojawia się również ważna umiejętność jaką jest gest wskazywania palcem. Maluch zacznie rozumieć, że nieraz do osiągnięcia celu prowadzi cała sekwencja zdarzeń.
  • Ósmy skok rozwojowy w 13 miesiącu życia przynosi umiejętność dostrzegania ciągów przyczynowo-skutkowych. Dziecko odkrywa algorytmy i procedury – wie, że zakładanie kurtki i butów będzie oznaczało wyjście z domu, a napełnienie wanny wodą – zbliżającą się kąpiel.
  • Dziewiąty skok rozwojowy pojawia się w 15 miesiącu życia. Malec coraz częściej bada jak daleko może przekroczyć granice wyznaczone przez rodziców. To również czas, gdy bardzo często używa dwóch słów: TAK oraz NIE.
  • Dziesiąty skok rozwojowy ma miejsce w 18 miesiącu życia. U dziecka można zaobserwować początki pojawienia się empatii, pojawi się dzielenie się z innymi.

Zdrowie i nie tylko. Jak sobie radzić w trakcie skoku?

Skoki rozwojowe bardzo często budzą niepokój rodziców. Nic dziwnego, skoro zachowanie dziecka raptownie się zmienia, a objawy mogą czasami przypominać objawy choroby. Warto pamiętać, że czas skoku rozwojowego jest trudny nie tylko dla rodziców, ale też dla dziecka. Szczególnie w tym czasie warto zadbać o relacje z dzieckiem: być blisko, zapewnić poczucie bezpieczeństwa, utulić kiedy dziecko płacze.

Dzieci
Magiczne nici, z których można stworzyć niesamowite dzieła – luksusowe włóczki!

Jest coś magicznego w rękodziełach. Można zmieniać zwykłe włókna w wyjątkowe dzieła sztuki. Materiałem, który charakteryzuje się takimi zaletami jest chociażby dobrze nam znana włóczka. Nić ta nie tylko pozwala wynieść kreatywność na wyżyny, ale również bawić się nieskończoną wyobraźnią. Sprawdź, jakie zalety włóczki warto wyróżnić, a także co można z …

Dzieci
Oduczanie niemowlaka jedzenia nocą

Nocne pobudki na jedzenie dzieci bywają często prawdziwą zmorą świeżo upieczonych rodziców, którzy już nie pamiętają, jak to jest przespać całą noc bez jednej przerwy. Przychodzi w końcu i ten moment, kiedy karmienie maluszka w godzinach nocnych nie stanowi już jego potrzeby, a pozostaje tylko jego przyzwyczajeniem. Jak zatem oduczyć …

Dzieci
Zęby stałe u dzieci – kiedy się pojawiają?

W życiu każdego dziecka przychodzi moment, kiedy chwilowo zamienia się w brzydkie kaczątko. Dzieje się tak między 7 a 9 rokiem życia, kiedy to traci swoje piękne śnieżnobiałe mleczaki, a na ich miejsce pojawiają się zęby stałe. Nie dzieje się to jednak z dnia na dzień. Jest to proces długotrwały, …